Kritiek op je eigen werk in de eerste fase? Niet doen!
Kritiek op je eigen werk in een pril begin? Niet doen!
De cursussen bij Atelier Rohde* zijn weer begonnen en zo ook de basiscursus. Ik geef deze cursus tijdens de open atelier lesuren. Dit blijkt een fijne uitwisseling te zijn; de nieuwe cursisten kunnen afkijken bij de open atelier-ers en zij, op hun beurt, horen de opdrachten en tips die ik geef voor de basiscursus en doen daar hun voordeel mee.
Afgelopen week legde ik in de basiscursus iets uit dat ook voor de open atelier deelnemers een ‘aha’ moment opleverde en ik wil dit graag met jullie delen:
Jij als kunstenaar, cursist, creatieveling hebt geen invloed op de kritiek die je krijgt van anderen als je werk eenmaal af is….
Maar! We kunnen wel invloed uit oefenen op onze eigen innerlijke criticus!
Wat ik merk als mensen beginnen te tekenen of schilderen (en ook als ze al heel lang bezig zijn trouwens) is dat ze al een duidelijk idee hebben over wat ze willen maken en hoe dit er uit moet komen te zien. Wat mij opvalt is dat mensen zichzelf vast zetten aangaande het eindresultaat. Elke fase van het schilderij wordt beoordeeld op dit eindresultaat en het is moeilijk om de kwaliteit van het schilderij in de fase van dat moment te zien.
(hier een aantal foto's van schilderijen van mij in de eerste fase)
Ik heb mezelf twee dingen aangeleerd om mijn werk op waarde te schatten in de fase waarin het zich op dat moment in bevind.
Ten eerste: uit geen enkele kritiek in de allereerste fase. Bedenk dat dit het begin is; een foetus lijkt in de eerste weken ook meer op een kikkervisje dan op een mens.
Ten tweede: Analyseer je wat je niet bevalt. Als je het bijltje er bij neer wil gooien, als je vind “dat het echt nergens op lijkt” kijk dan heel goed naar je werk. Je werk heeft geen baat bij neersabelende kritiek. Je werk vraagt om een volgende stap. Vraag je innerlijke criticus om genuanceerde, opbouwende kritiek en anders vraag je hem simpel weg om het atelier te verlaten. (of je schopt hem er uit, ook prima!)
Kijk nog eens goed: Welk stuk bevalt je niet? Wat klopt er niet? Zoek uit waar het in zit en probeer dat stukje te veranderen. En kijk dan opnieuw. Geef je werk de ruimte om te ontstaan, don’t push the river.
Julia Cameron zei ooit: “kunst vereist een veilige broedplaats” ** en daar ben ik het mee eens. Wees mild voor jezelf in de eerste fase, verheug jezelf op alles wat nog gaat komen in plaats van je te focussen op alles wat je al verkeerd zou hebben gedaan. Daar heb jij en je werk wat aan!
** The Artist Way, Julia Cameron, Indigo 2004